Drijfzand en luchtfietserij

Reactie BTV op rapport over Bereikbaarheid Rotterdam The Hague Airport (RTHA) met Openbaar Vervoer (OV): veel drijfzand en luchtfietserij.

Op 20 januari 2015 verscheen het rapport Verkennende studie naar de OV bereikbaarheid van RTHA. Het rapport is opgesteld in opdracht van de Vervoersautoriteit van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH). In de MRDH werken 23 gemeenten samen. Voorzitter van de MRDH is dhr. Pex Langenberg, tevens wethouder te Rotterdam.
De BTV heeft het (overigens makkelijk lezende) rapport van bureau REBEL met belangstelling, maar toch ook af en toe met stijgende verbazing, gelezen. Natuurlijk is de BTV een voorstander van OV. Maar tegelijkertijd ook van vermindering van de overlast door RTHA.

Een aantal zaken valt ons op:

-    Destijds is besloten tot de aanleg van de HSL o.a. om een maximale substitutie te bewerkstelligen van auto- en vliegverkeer naar de trein (toelichting bij Tracébesluit HSL-Zuid, 1998).  Met de HSL werd een belangrijke nieuwe OV verbinding gerealiseerd tussen de MRDH en Schiphol. In slechts 26 minuten is men thans per Intercity Direct van Rotterdam Centraal op Schiphol. Nu deze snelle OV verbindingen er liggen, komt het bizar over om te proberen de bereikbaarheid van RTHA per OV ook nog weer eens te verbeteren. Dat het rapport van REBEL nu stelt dat MRDH te ver weg ligt van Schiphol (met vergelijkbare regio’s en luchthavens), roept dan ook veel vragen op. RTHA ligt (in onze ogen helaas) slechts 7 km van het centrum van Rotterdam, en op minder dan een halfuurtje OV van Schiphol. Dat halfuurtje OV van Rotterdam naar Schiphol, is (zie de tabel op blz. 10 van het rapport) heel vergelijkbaar met de tijd die het kost om met de bus van Rotterdam Centraal naar RTHA te gaan (23 minuten). En waarom met de randstadrail en bus van Den Haag Centraal naar RTHA (43 minuten) gaan, als je in 29 minuten met de trein van Den Haag Centraal naar Schiphol kan komen? Het rapport stelt dat het wel zo’n 40 minuten duurt om met OV van Delft naar RTHA te komen; terwijl je in dezelfde tijd nu van Delft in Schiphol bent.
De BTV vindt dat echt werkt gemaakt moet worden van de beloofde substitutie van vliegverkeer van RTHA door inmiddels gerealiseerde goede OV verbindingen met Schiphol. En niet van het faciliteren van een nog verdere groei van RTHA.

-    De studie gaat uit van een stijging van het aantal passagiers dat RTHA verwerkt naar 2,4 mln. Dat is opmerkelijk, omdat min of meer gelijktijdig met deze studie, de gemeente Rotterdam (belangrijke partner in MRDH) opdracht gaf voor een andere studie (die van de Erasmus Universiteit Rotterdam over de Economische Perspectieven van RTHA) die blijkbaar mocht uitgaan van het (o.i. realistischere aantal van) 1,7 mln. passagiers!  Die 1,7 mln. passagiers veroorzaken in diverse gemeenten van Zuid-Holland reeds veel overlast; een doorgroei naar 2,4 mln. zal nog meer overlast veroorzaken. Het rapport van REBEL is in onze ogen gebaseerd op een overschatting van het aantal RTHA passagiers met 41,1%. Hierdoor wordt de inschatting van de OV behoefte rond RTHA natuurlijk eveneens schromelijk overschat.

-    RTHA is eigenlijk altijd bedoeld (om niet te zeggen gedoogd) omdat de gemeente Rotterdam (en MRDH) een zakenluchthaven nodig had. De BTV heeft dat nimmer betwist. Maar het REBEL rapport laat nog eens goed zien dat (in 2011/2012) slechts 21% van de passagiers van RTHA een zakelijk motief heeft. Dat is in de ogen van de BTV een veel te pover resultaat van de jarenlange pogingen van RTHA een zakenluchthaven te maken. 

-    REBEL gaat uit van 2.500 arbeidsplaatsen op RTHA. Een tweede majeure overschatting die REBEL maakt. Eerdergenoemd rapport van de EUR becijfert dat dat aantal ca 1.360 bedraagt. Een overschatting van maar liefst 84%. Nog los van de 700 extra arbeidsplaatsen die REBEL ziet als gevolg van de groei naar 2,4 mln. passagiers, die wij (op basis van het EUR rapport) hierboven als niet realistisch hebben bestempeld. Dat klemt allemaal des temeer nu REBEL zelf stelt dat het aantal arbeidsplaatsen een relatief grotere invloed op het aantal OV personen heeft dan het aantal passagiers.
-    Het rapport schetst meerdere OV concepten. Vooral bij concept 3 (marktplaats voor airportmobiliteit) stelt REBEL dat het heel goed denkbaar is dat RTHA zelf, i.p.v. de overheden, taken op zich neemt. De BTV roept de vraag op, hoeveel RTHA (Schiphol) zelf bereid is te investeren in beter OV t.b.v. RTHA. Het REBEL rapport (en daarmee RTHA) blijft erg in het vage, door op dit punt te volstaan met de opmerking dat dit ‘verder moet worden vormgegeven’.
-    De BTV is tot slot wat verbaasd dat het rapport van REBEL de OV verbinding tussen Rotterdam Alexanderpolder en Delft als ‘niet bestaand of slecht’ bestempeld, en om die reden prominent een nieuwe OV verbinding op dit traject uitwerkt. Terwijl o.i. Rotterdam Alexander en Delft een prima OV verbinding hebben: slechts 29 minuten met de trein!
-    Bij de totstandkoming van het REBEL rapport waren enkele partijen, waaronder RTHA, betrokken, die (net als o.a. de BTV) in die tijd ook deelnamen aan een (bredere) werkgroep van de Provincie Zuid-Holland, waar o.a. ook werd gesproken over verbetering van OV-verbindingen rond RTHA. Maar die partijen hebben daar in die bredere werkgroep in het geheel niet over gecommuniceerd. De BTV is daarover zeer verbaasd.

12 februari 2015.

Lees hier het volledige document in PDF-formaat