RTHA blokkeert bouw zorgcentrum, samenleving draait op voor de schade
Na jaren van procederen draait de samenleving op voor de financiële schade.
Dit als gevolg van de ongebreidelde groei van vliegveld Zestienhoven (officieel RTHA), die rond 2010 de bouw van een groot zorgcentrum in de gemeente Lansingerland geblokkeerd.
In 2008 kocht zorgorganisatie Parnassia Groep een stuk grond aan de Bergweg-Zuid in Bergschenhoek. Twee jaar later werd op basis van de Luchtvaartwet dit gebied opgenomen binnen de geluidscontouren van Rotterdam Airport. Daarmee kwam er een verbod op de bouw van het zorgcentrum.
Het aangekochte stuk grond werd op slag vrijwel waardeloos voor Parnassia. De organisatie claimde deze schade en inkomstenderving – het geplande centrum zou immers nooit meer geld kunnen opleveren – bij de gemeente Lansingerland. Die had op basis van de luchtvaartwetgeving moeten besluiten tot de niet-bouwen-zone.
Maar de gemeente had natuurlijk weinig zin om voor de schade op te draaien die in feite wordt veroorzaakt door Rotterdam Airport. Het college van burgemeester en wethouders liet een gespecialiseerd kantoor de schade in kaart brengen. De waarde van de grond zou zijn gedaald van 2,1 miljoen euro naar slechts 240.000 euro, zo bleek na onderzoek – een schadepost van 1,9 miljoen euro.
Schade loopt op
Desondanks weigerde Lansingerland ook maar één euro over te maken naar de zorggroep. Bij de aankoop was volgens de gemeente immers voorzienbaar dat er op het stuk grond nooit gebouwd zou mogen worden.
Parnassia stapte vervolgens naar de rechter en die oordeelde op 21 maart 2018 in een tussenvonnis dat de schade juist niet te voorzien was geweest. Ook moest de taxatie van de schade worden overgedaan. Dat leidde tot een zelfs hogere schadepost van bijna 2,5 miljoen euro.
Na een uitgebreid juridisch steekspel moet de Raad van State eraan te pas komen om uitsluitsel te geven. Die veroordeelt in juni 2019 de gemeente tot het betalen van de 2,5 miljoen euro schade, vermeerderd met rente sinds 2013.
Forse aderlating
Het is een forse aderlating voor de middelgrote gemeente met krap 65.000 inwoners en in 2019 een totale begroting van 152 miljoen euro, waarvan 86 miljoen uit lokale heffingen. De 2,5 miljoen euro is ongeveer de helft van wat de gemeente dat jaar uitgeeft aan openbare orde en veiligheid en bijna twee keer zoveel als aan cultuur.
De gemeente laat het er niet bij zitten en stapt naar het ministerie van Infrastructuur om de schade te verhalen. Het is immers dat ministerie dat verantwoordelijk is voor de luchtvaartwetgeving die heeft geleid tot het bouwverbod voor het zorgcentrum.
Maar ook daar hebben de ambtenaren weinig zin om voor de schade op te draaien. Na opnieuw jarenlang juridisch gesteggel wijst de minister in augustus 2020 de claim van Lansingerland af.
Vervolgens vraagt de gemeente opnieuw de Raad van State om de zaak te beslechten. Die oordeelt eind vorig jaar dat de minister opnieuw tot een besluit moet komen en daarbij een zuiverder afweging moet maken.
Uiteindelijk leiden alle procedures tot een verhoging van 8,1 miljoen euro van een budget bij het ministerie waaruit ook deze schade zal worden betaald. “Dat is een vergoeding vanuit I&W aan de gemeente Lansingerland voor de door de gemeente betaalde planschad aan Parnassia naar aanleiding van een uitspraak van de Raad van State”, aldus een begrotingsdocument van het ministerie.
De moraal
De moraal van dit verhaal? Opnieuw worden kosten, veroorzaakt door de vliegindustrie, afgewenteld op de belastingbetaler. Het vliegveld en grootgebruiker Transavia blijven volledig buiten schot en miljoenen aan publieke middelen worden via een omweg aan de sector toegeschoven. Buiten alle lijstjes om van fossiele subsidies richting de luchtvaartindustrie.
En ondertussen is de bouw van een broodnodig zorgcentrum – een werkelijk publiek belang – geblokkeerd vanwege onhoudbare vliegherrie.
Bron: SchipholWatch, 29 november 2023