Nieuwe wet ingetreden die de burger meer bescherming biedt.
Achtergrond
Per 4 april 2025 is in de Staatscourant een nieuwe wet vermeld. Deze is in het voordeel van de burger.
De wet regelt dat tegen besluiten over de luchthavens Schiphol, Lelystad, Rotterdam en de militaire luchthaven Eindhoven voortaan beroep kan worden ingesteld bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Dit geldt voor het luchthavenindelingsbesluit (LIB), het luchthavenverkeerbesluit (LVB) en de luchthavenbesluiten, inclusief de vergunning voor burgermedegebruik voor Eindhoven. Deze besluiten worden van de zogenaamde negatieve lijst bij de Algemene wet bestuursrecht gehaald, waardoor nu dezelfde beroepsmogelijkheid geldt als bij andere omgevingsrechtelijke besluiten.
Daarnaast wordt vastgelegd dat de voorbereiding van deze besluiten altijd moet verlopen via de uitgebreide openbare voorbereidingsprocedure (afdeling 3.4 Awb). Dit betekent dat iedereen zienswijzen kan indienen en dat het ontwerpbesluit tegelijk aan beide Kamers van het parlement wordt voorgelegd. Ook wordt de verwijzing naar milieuwetgeving geactualiseerd naar de Omgevingswet.
Meer rechtsbescherming
De wet zorgt zo voor meer rechtsbescherming en een eenduidige, transparante procedure voor besluiten over deze luchthavens. De wet is op 4 april 2025 in werking getreden.
Het belangrijkste nieuws is, dat voorheen deze bescherming er niet was en een luchthavenbesluit niet kon worden aangevochten, ook al zou deze in strijd zijn met andere regelgeving of milieueisen.
Bron: De StaatsCourant, 4 april 2025
Gevolgen bij strijdigheid luchthavenbesluit met andere regelgeving of milieueisen
Inleiding
Wanneer er een luchthavenbesluit wordt afgegeven voor Rotterdam The Hague Airport (RTHA), moet dit besluit voldoen aan alle geldende wet- en regelgeving, waaronder milieueisen zoals vastgelegd in de Wet luchtvaart, de Omgevingswet en de Wet natuurbescherming. In het luchthavenbesluit staan onder meer de grenzen voor geluid, veiligheid en milieubelasting vastgelegd. Maar wat gebeurt er als zo’n besluit in strijd is met andere regelgeving of milieueisen?
Effect en gevolgen van strijdigheid
Onrechtmatigheid van het besluit
- Als een luchthavenbesluit niet voldoet aan hogere regelgeving, zoals Europese natuurbeschermingsregels (Habitatrichtlijn), nationale milieuwetgeving of andere relevante wetten, is het besluit onrechtmatig. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als het besluit leidt tot een overschrijding van maximale geluidsnormen, stikstofdepositie of andere milieugrenzen die wettelijk zijn vastgelegd.
- Handhaving en opschorting
In geval van strijdigheid met milieuwetgeving, kunnen belanghebbenden (zoals omwonenden of natuurorganisaties) een handhavingsverzoek indienen. De overheid is in principe verplicht om op te treden tegen overtredingen, tenzij er sprake is van bijzondere omstandigheden, zoals concreet zicht op legalisatie of onevenredige gevolgen bij onmiddellijke handhaving. Zonder geldige vergunning of bij strijd met milieueisen kan het aantal vluchten worden beperkt tot het niveau dat eerder wel rechtmatig was toegestaan4. - Beroepsmogelijkheid bij de bestuursrechter
Sinds de wetswijziging van februari 2025 is het mogelijk om beroep in te stellen bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State tegen luchthavenbesluiten voor onder andere Rotterdam The Hague Airport. Dit betekent dat belanghebbenden het besluit kunnen aanvechten als zij menen dat het in strijd is met andere regelgeving of milieueisen. De rechter kan het besluit dan vernietigen of schorsen. - Verplichte zorgvuldige procedure
Het luchthavenbesluit moet worden voorbereid volgens de uitgebreide openbare voorbereidingsprocedure (afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht). Dit houdt in dat iedereen zienswijzen kan indienen en dat het ontwerpbesluit aan de Tweede Kamer wordt voorgelegd. Eventuele strijdigheden kunnen zo vroegtijdig worden gesignaleerd en gecorrigeerd.
Samenvatting
Als een luchthavenbesluit voor Rotterdam The Hague Airport in strijd is met andere regelgeving of milieueisen:
- Kan het besluit worden aangevochten bij de bestuursrechter.
- Kan handhavend worden opgetreden, wat kan leiden tot beperking van het aantal vluchten of zelfs het tijdelijk stilleggen van activiteiten.
- Moet het besluit mogelijk worden aangepast of ingetrokken om alsnog te voldoen aan de wet.
- Is het risico groot dat het besluit uiteindelijk geen standhoudt, met alle gevolgen voor de luchthaven en haar gebruikers.
Belang voor omwonenden en milieu
Voor omwonenden en natuur is het van groot belang dat een luchthavenbesluit niet in strijd is met milieueisen. Dit waarborgt dat de leefomgeving beschermd blijft tegen overmatige hinder of schade, en dat de luchthaven alleen binnen de wettelijke kaders kan opereren.