Longartsen maken zich zorgen over kinderen rond vliegveld
‘Verband met ADHD en Parkinson’
Longartsen maken zich grote zorgen over de uitstoot van ultrafijnstof door vliegtuigen. ,,Bescherm de gezondheid van je burgers en houd daarom groei van de luchthaven tegen.”
Een lichtblauwe lijn vertoont een steile piek op 14 juni 2020 om iets voor 12.00 uur. ,,Zie je, daar stijgt de ultrafijnstof boven de 100.000 deeltjes per kubieke centimeter, zegt bewoner Richard Abbenhuis van de Adrianalaan in Schiebroek. ,,Dat is echt heel veel.”
Vanaf juni 2020 stond een jaar lang een peperdure ultrafijnstofmeter op zijn dak. Verderop aan de Lindesingel stond er nog een. Met een crowdfundactie haalde Abbenhuis 13.000 euro op om zelf te meten wat de impact is van vliegtuigen die landen en opstijgen op Rotterdam The Hague Airport.
,,De gemeente wilde het niet doen, milieudienst DCMR doet het maar sporadisch, daarom besloten we het zelf te doen”, zegt Abbenhuis. Alleen sloeg toen corona toe en lag het vliegverkeer grotendeels stil. ,,Eigenlijk hebben we maar kort, goed kunnen meten.”
Kankerverwekkend
Abbenhuis toont een van die metingen. Een groene lijn laat het aantal decibel zien dat stijgt naar 58. Maar vooral over de hoeveelheid ultrafijnstof maakt hij zich zorgen. ,,We zijn van plan te verhuizen. Ultrafijnstof kan kankerverwekkend zijn. We willen onze gezondheid niet op het spel zetten.”
Vliegtuigen stoten ultrafijnstof uit. Stofdeeltjes kleiner dan 0,1 micrometer. Deze week spraken twintig omwonenden bij de Rotterdamse gemeenteraad in over de plannen van de luchthaven. Zij vrezen toename van geluidsoverlast én luchtverontreiniging.
Vliegveld wil uitbreiden
Aanleiding voor de inspraakbijeenkomst is het nieuwe luchthavenbesluit dat minister Harbers in 2024 neemt. Rotterdam The Hague Airport heeft al laten weten het aantal vluchten uit te willen breiden. Volgens de vliegvelddirectie is dat mogelijk, omdat het vliegverkeer stiller en schoner wordt.
De Rotterdamse wethouder Vincent Karremans (mobiliteit, VVD) staat daar sceptisch tegenover. Hij wil juist maatregelen waardoor het aantal vluchten waarschijnlijk zal afnemen, om de hinder te verminderen. Volgende week buigt ook de gemeenteraad zich hierover.
,,Bescherm de gezondheid van je burgers en houd daarom groei van de luchthaven tegen”, roept longarts van het Groene Hart Ziekenhuis Ellen Pouw op. ,,De luchthaven wil groeien in een gebied waar ook de A16 wordt doorgetrokken én de hoge snelheidstrein vaker zal rijden.’’
En dat terwijl de luchtkwaliteit in Rotterdam al slecht is door wegverkeer en industrie. ,,Bij luchtverontreiniging spelen stikstof, oxiden, ozon, fijnstof en ultrafijnstof een rol. Al deze stoffen komen in forse concentraties vrij bij de luchtvaart. En de luchthaven is destijds tegen woonwijken aangebouwd.”
Zorgen over kinderen
Kinderlongarts Ismé de Kleer verbonden aan het Franciscus Gasthuis&Vlietland maakt zich zorgen over kinderen. ,,Zij spelen vaker buiten, zijn daarbij actief, zodat ze dieper inademen. Bovendien zijn hun longen nog in ontwikkeling.”
Ultrafijnstof is zo klein, dat het vanuit de longen terechtkomt in de bloedbaan en doordringt in organen. ,,Door onderzoekers is ultrafijnstof in verband gebracht met ADHD, lagere schoolprestaties en op latere leeftijd Parkinson. Alle fijnstof die wordt ingeademd, is teveel en toxisch.” Ook De Kleer roept raadsleden op géén besluit te nemen dat ervoor zorgt dat ‘nog meer ultrafijnstof over deze kinderrijke buurten wordt uitgestort’.
Of de kleine deeltjes afkomstig zijn van het vliegverkeer is lastig te achterhalen. ,,Maar als de luchtvaart uitbreidt, zal ook het wegverkeer toenemen”, zegt longarts De Kleer.
Rotterdam Airport begrijpt zorgen
,,Wij begrijpen de vragen en zorgen”, laat een woordvoerder van Rotterdam The Hague Airport weten. ,,Uit onderzoek van TNO blijkt dat 85 procent van ultrafijnstof komt van andere bronnen, zoals wegverkeer en industrie. Dit gaan we nogmaals onderzoeken. Al meerdere jaren treft de luchthaven maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren. In 2030 willen we emissievrij zijn bij onze grondactiviteiten. Duurzame vliegtuigbrandstoffen en vlootvernieuwing zullen in de toekomst de impact van vliegen op de luchtkwaliteit verbeteren.”
Bewoner Wim de Mik knijpt zijn ogen dicht, trekt zijn schouders omhoog en balt zijn vuisten. ,,Dat is wat het fysiek met mij doet als je zo’n enorme geluidsgolf over je heen krijgt.” Hij woont dertig jaar in Schiebroek, maar heeft nu zijn huis te koop gezet. Vooral door de herrie van de vliegtuigen. Maar ook door zorgen over zijn gezondheid. ,,De afgelopen 15 jaar heb ik astmaklachten ontwikkeld.” Of de klachten veroorzaakt worden door uitstoot van vliegtuigen weet hij niet. ,,Maar we vroegen ons steeds vaker af of we wel op de juiste plek woonden.”
Bron: AD, 7 december 2022
Uitleg
Hoeveel ultrafijnstof zweeft er rond? En welk aandeel hebben de vliegtuigen daar in?
TNO mat eind 2017 de hoeveelheid ultrafijnstof op drie plekken op en rond het vliegveld. Het jaargemiddelde aan de Veldkersweg in Schiebroek bedroeg toen 7400 deeltjes ultrafijnstof per kubieke centimeter. 15 procent daarvan is afkomstig van het nabijgelegen vliegveld, constateerde de onderzoeksorganisatie.
Het RIVM onderzocht de afgelopen jaren de invloed van ultrafijnstof, veroorzaakt door vliegverkeer op Schiphol. Deze zomer verscheen het derde en laatste onderzoeksrapport. Omwonenden worden regelmatig bloot gesteld aan ‘hogere concentraties ultrafijnstof’.
Langdurige blootstelling heeft ‘mogelijk effect op het hart- en vaatstelsel’, stelt het instituut. ,,In gebieden met hoge concentraties zijn bijvoorbeeld meer mensen medicijnen tegen hartaandoeningen gaan gebruiken.” Ook heeft blootstelling bij zwangeren mogelijk nadelig effect op de ontwikkeling van ongeboren kinderen.
Voor een langdurige verslechtering van de luchtwegen is geen bewijs gevonden. Wel dat schoolkinderen rondom het vliegveld meer gezondheidsklachten hadden - zoals een piepende ademhaling - en meer medicijnen gebruiken op dagen dat de ultrafijnstofconcentratie hoger is. Dit geldt vooral voor kinderen die al luchtwegklachten hebben.
Bron: AD, 7 december 2022
Gerelateerd
- Kinderlongarts over de impact van luchtverontreiniging
- (Heraut, 2018) prof. dr. Johan C. de Jongste, kinderarts/pulmonoloog: "Al die luchtverontreiniging bij elkaar is funest!"
- Illustraite van Wereld Gezondheidsraad WHO:
Wereld Gezondheid Raad (WHO) geeft hierboven een schematische weergave van invloed van vervuiling op de gezondheid van kinderen.