Grote ergernis over vliegtuigherrie: thuiswerken met een overvliegende F-35

VIDEO - De afkeer van het vliegverkeer is na de lockdown toegenomen. Vergeleken met de periode vóór de pandemie klagen omwonenden van verschillende luchthavens relatief veel vaker over hinder.

Omwonenden van Schiphol trokken afgelopen augustus veel vaker aan de bel over specifieke vluchten dan in dezelfde maand in 2019. Het Bewoners Aanspreekpunt Schiphol (BAS) kreeg vorige maand 21.049 overlastmeldingen, waar het er in augustus 2019 nog 18.988 waren. Dat hogere aantal is vooral opvallend, omdat er vorige maand veel minder vluchten waren dan twee jaar geleden. Afgelopen augustus waren er rond Schiphol ‘slechts’ 32.000 vliegbewegingen tegenover 45.122 in dezelfde zomermaand in 2019.

Ook omwonenden van Rotterdam The Hague Airport komen vaker in het geweer dan voor de pandemie. Milieudienst DCMR registreerde een voorlopig aantal van 10.986 klachten over augustus. In dezelfde maand twee jaar geleden waren dat er 7818. Het aantal vliegbewegingen verklaart deze hausse aan klachten nauwelijks. In augustus 2019 waren het er 5141 tegenover 5654 in augustus 2021.

Schiphol en Rotterdam erkennen dat het hoge aantal klachten niet los te zien is van de lockdown. Raymond de Jong (Rotterdam): ,,Er zijn niet veel meer vliegbewegingen maar mensen beléven blijkbaar meer overlast.’' Willemeike Koster van Schiphol: ,,Het lijkt aannemelijk dat een periode van bijzonder weinig vliegverkeer ervoor heeft gezorgd dat de toename extra opviel.’'

Negatieve emotie

Geluidsonderzoeker Tjeerd Andringa van de Rijksuniversiteit Groningen is niet verbaasd. ,,We ervaren hinder als ons brein een geluid aan een negatieve emotie koppelt en in dit geval is die emotie er een van verlies. We hebben nu immers ingeleverd op rust en stilte.’'

Uit kwartaalcijfers van Maastricht Aachen Airport blijkt hetzelfde patroon: na de lockdown waren er minder vluchten, maar meer klachten. Maastricht telde in 2019 in het eerste kwartaal 2398 vliegbewegingen en 12.228 klachten. In het eerste kwartaal van dit jaar daalde het aantal vliegbewegingen (1970) en toch waren er veel meer meldingen van overlast: 19.185.

Defensie meldt dat er ‘10 tot 15 procent’ meer klachten over militaire toestellen zijn. Dat komt volgens woordvoerder Niels Vredegoor door de nieuwe F-35, meer militaire vluchten boven ons land én ‘corona-irritatie’. ,,Bellers zeggen dat de luchtmacht ‘maar gewoon doorging’ terwijl zij verplicht thuis moesten blijven.’'

Lees hieronder hoe de toename van het aantal klachten over vliegverkeer te maken kan hebben met het thuiswerken tijdens de coronapandemie. Het maatschappelijke debat over de toekomst van de luchtvaart is mogelijk een andere oorzaak, concludeert de dienst in een rapport over 2020. Een stichting tegen vliegtuighinder bereidt rechtszaak tegen de staat voor.

Thuiswerken

Volgens Alfred Blokhuizen van Bewoners Tegen Vliegtuigoverlast (Rijnmond) zorgt een ándere manier van vliegen wellicht voor meer klachten. ,,We ervaren dat de vliegtuigen veel vaker lager vliegen.’' Matt Poelmans van Omgevingsraad Schiphol (ORS) noemt ook ‘de overschreden hindergrens’. ,,Vóór corona vonden bewoners al dat er veel te veel vluchten waren. Klachten zullen, denk ik, pas afnemen als het aantal vluchten drastisch daalt.’'

Naast de klachten over bepaalde vliegvelden duiden ook andere signalen erop dat de weerstand toeneemt. Vliegherrie.nl - een nieuw initiatief - verzamelde de afgelopen twee maanden bijna 30.000 klachten. Daarnaast bereidt stichting Recht op Bescherming tegen Vliegtuighinder (RBV) op basis van ‘schending van het recht op ongestoord woongenot’ een rechtszaak tegen de staat voor.

Mobilisation for the Environment (MOB), initiator van de succesvolle stikstofzaak tegen de staat, ijvert voor beperking van Schiphol en Eindhoven en sluiting van overige vliegvelden. Voorzitter Johan Vollenbroek: ,,Dat de afkeer groeit, merken we alleen al aan onze fondsen. We hebben zoveel geld gekregen dat we, als het erop aankomt, jaren door kunnen procederen.’'

Zomercijfers

Matt Poelmans, delegatievoorzitter Omgevingsraad Schiphol (ORS), ziet dat er ook steeds meer klachten binnenkomen bij bewonersorganisaties en raadsleden. Ook stelt hij vast dat bewonersorganisaties, zoals Omgeving Zonder Vlieghinder Oegstgeest (OZV), snel groeien en er in bijvoorbeeld Katwijk, Leiden en Aalsmeer nieuwe organisaties bijkomen.

Een vergelijking van de zomercijfers over 2019 en 2021 is voor Eindhoven Airport nog niet te maken. Volgens woordvoerder Gijs Vrenken is ‘de meldingenprocedure over augustus 2021 nog niet afgesloten’. Een vergelijking van de cijfers van Eindhoven over het tweede kwartaal (april tot en met juni) laat wel een afwijking van het landelijk beeld zien. In het tweede kwartaal van 2019 waren er rond Eindhoven over 12.733 vliegbewegingen een hoog aantal meldingen: 17.745. In het tweede kwartaal van 2021 waren er over 4135 vliegbewegingen 3933 klachten. Verhoudingsgewijs werd er dit jaar dus minder geklaagd dan in 2019.

Dat betekent volgens Klaas Kopinga van de lokale bewonersorganisatie BOW niet dat omwonenden van Eindhoven Airport zich na de lockdown minder stoorden dan buren van vliegvelden elders. ,,Het duidt er vooral op dat het vliegverkeer in de maanden april tot en met juni hier nog lang niet op volle kracht was.’'

Dat er in 2019 veel klachten waren, zegt volgens Kopinga vooral iets over de enorme frustratie twee jaar geleden. ,,Eindhoven Airport is in de jaren 2012-2019 explosief gegroeid. Dat leverde ontzettend veel ergernis op.’'

Lees ook: Heimwei naar de lockdown

Bekijk/luister video-interview met BTV-voorzitter Alfred Blokhuizenvideo-interview met BTV-voorzitter Alfred Blokhuizen

Noot van de redactie:

• Cijfers Schiphol via Bewoners Aanspreekpunt Schiphol (BAS) en Schiphol
• Cijfers Rotterdam The Hague Airport (RTHA) via DCMR en RTHA
• Cijfers Maastricht Aachen Airport via CBS en Klachten- en Informatiecentrum Luchtverkeer (KICL)
• Cijfers Eindhoven Airport via samenopdehoogte.nl en Eindhoven Airport

Bron: AD, 20 september 2021