Alfred Blokhuizen: "Wie zwijgt, krijgt herrie!”

Rotterdam The Hague Airport, ooit in nostalgische tijden bekend als Zestienhoven, heeft een waarschuwing gekregen van de ILT (Inspectie Luchtvaart en Transport). Het vliegveld zit bijna aan de toegestane geluidsgrens, overschrijding dreigt.

Het vliegveld heeft daarop gereageerd met een verklaring dat het niet ligt aan het aantal vliegbewegingen, het aantal keren dat een vliegtuig start of landt vanaf RTHA. Er zouden dit jaar zelfs minder vliegtuigen gebruikmaken van het vliegveld dan een paar jaar geleden! Het komt, stelt RTHA door de herrie van het toegenomen maatschappelijk verkeer (politie en traumahelikopters) en doordat er vaker dan voorheen een oostenwind waait. Dan moet er gestart worden in een richting die meer overlast geeft voor omwonenden. Er zou een andere wind moeten waaien dus.

Niet meer polderen...

Dat laatste is ongeveer het enige waarover Alfred Blokhuizen, voorzitter van de BTV (Vereniging Bewoners Tegen Vliegtuigoverlast) het met RTHA eens is: er moet een andere wind waaien dan de voorgaande jaren. Spreekwoordelijk dan.
De BTV, afkorting van Bewoners tegen Vliegtuigoverlast, is een vereniging die in het leven is geroepen om een tegengeluid te geven als de luchtvaart al te veel overlast veroorzaakt voor bewoners. “Ik ben ongeveer vier jaar geleden aangetreden” zegt Alfred. ”Tot die tijd bestonden onze contacten met RTHA tot en met het ministerie vooral uit overleg, polderen. Maar die tijd is helaas voorbij. Polderen is een kwestie van geven en nemen, maar we hebben als omwonenden niets meer te geven. RTHA groeit al heel lang en heeft daar voor omwonenden niets tegenover gesteld. Er is geen balans tussen vliegveld en omwonenden Dat geeft het vliegveld niet alleen toe; ze zien het als een gegeven. Die houding maakt dat wij als BTV nu anders moeten gaan optreden. Niet meer polderen, want er valt niet meer te polderen. Niet meer toegeven, maar opkomen voor bewonersbelangen. Er moet kortom een andere wind waaien. Juist nu, nu RTHA voor eind van dit jaar een vergunning moet aanvragen. Een vergunning die wel/niet groei mogelijk maakt."

Geen groei

"In 2016 heeft het vliegveld een eerste poging ondernomen om een vergunning te krijgen met de zegen van de omwonenden.
Maar dat mislukte: Joost Schrijnen, die als verkenner een onderzoek bij omwonenden hield, moest vaststellen dat er geen draagvlak voor groei was. De BTV liet bij die gelegenheid al het woord krimp vallen, maar daar was toen ook geen draagvlak voor. Het moest blijven zoals het was vond men.Anno 2022 wordt daar echter heel anders over gedacht: bewoners van bijvoorbeeld Schiebroek willen nu op zijn minst krimp. Heel begrijpelijk als je bedenkt dat het vliegveld, ondanks de uitkomst van het onderzoek, bleef groeien en in 2019 het hoogste aantal vluchten ooit had. Op dit moment moet RTHA de vergunningsaanvraag nog opstellen, maar het is al bekend dat het als uitgangspunt voor de aanvraag en de berekeningen het jaar 2019 neemt.
Om die aanvraag te voorzien van het door de minister vereiste draagvlak heeft RTHA deze keer niet een eenvoudige verkenner maar een duur bureau in de arm genomen."

Selectieve geheimhouding

"Het bureau Wesselink van Zijst kwam met het idee van een participatietraject: met een aantal op het vliegveld betrokken partijen om de tafel gaan zitten om gezamenlijk tot een voorkeurscenario te komen voor de aanvraag. Aan die tafel zouden o.a. de gemeente Rotterdam, een bewonersvertegenwoordiger daarvan en ook de BTV moeten gaan zitten. Als BTV hebben wij aanvankelijk geweigerd: er werd geheimhouding gevraagd van wat er aan tafel besproken werd. Maar hoe moest ik dan overleggen met de achterban?
Ik ben statutair verplicht verantwoording af te leggen aan de leden van de BTV. Daarop liet men de eis tot geheimhouding vallen. Maar een half jaar later, toen ik naar de smaak van RTHA c.s. te veel lastige vragen stelde, werd die geheimhouding toch geëist. Ik moest er zelfs voor tekenen. Dat heb ik geweigerd en toen ben ik eruit gezet. De BTV met zijn honderden leden, mocht niet meer meedoen. Overigens is aan de andere partijen aan tafel nooit gevraagd om te tekenen…
Aan die tafel ging men dus zonder BTV door met het opstellen van een voorlopig participatieproject. Het dure bureau had bedacht dat dat moest gebeuren via een Mutual Gains proces, wederzijds voordeel behalen. In gewoon Nederlands: keihard onderhandelen om eruit te halen wat er in zit. Toen bleek heel duidelijk dat bewoners zwaar in het nadeel waren: er was afgesproken dat er per partij een stem kon worden uitgebracht en partijen als Transavia en TUI waren duidelijk in de meerderheid."

Mislukt

"En niet alleen dat, men kwam er openlijk voor uit dat er voor hen allen maar één belang was: GROEI! Wensen van bewonersvertegenwoordigers werden onder de tafel geveegd en zelfs de door de gemeente gestelde eis dat er ook een krimpscenario zou worden doorberekend werd afgewezen. Om die reden is ook de bewonersvertegenwoordiger van Rotterdam opgestapt: hier was duidelijk geen sprake van participatie voor bewoners. Toen uiteindelijk het voorlopig participatieplan werd gepresenteerd trok de gemeente zich terug: het participatieproject is mislukt, werd vastgesteld, de gemeente tekent niet voor dit plan.
Een krachtige uitspraak en met reden: het plan zoals het er nu uitziet is volledig gericht op groei en houdt geen rekening met bewonerswensen."

Groeidenken

"Als dit plan wordt vertaald naar een vergunning dan krijgt RTHA een kortere nachtsluitingstijd, van 02.00u tot 06.00u i.p.v. van 23.00u tot 07.00u", vreest Alfred Blokhuizen. "Zo wordt de geluidsberekening veranderd én er wordt een scheiding aangebracht tussen geluid dat veroorzaakt wordt door maatschappelijk verkeer (traumiheli en politie) en dat van het vliegveld, oftewel het geluid van de helikopters wordt niet meer meegeteld bij dat van de commerciële vluchten. Dat geeft RTHA véél extra ruimte. En dan staat er ook nog een paragraaf in het plan over stillere vluchten: als vliegtuigen stiller worden dan komt er geluidsruimte vrij en die wordt voor 50% aan bewoners toegekend staat er. Met andere woorden: de andere 50% vullen we op met meer commerciele vluchten.
Bovenop het op basis van 2019 al toegestane ruimere aantal dan nu. Als dit scenario wordt doorgezet kunnen er in de toekomst per jaar wel 20.000 vluchten meer komen, en dat betekent dat er per uur zo'n zes startmomenten zijn!

Laat je zien, laat je horen

“Ik zei het al eerder: de tijd van polderen is echt voorbij”, zegt Blokhuizen. "Dat beseffen al veel mensen; de vereniging BTV is in twee maanden tijd van zo’n 900 naar 1250 leden gegroeid. En er komen er nog steeds bij. We laten overal, tot op het ministerie toe, onze stem horen, want wie zwijgt krijgt herrie.
We wijzen continu op het aantal omwonenden dat hierdoor getroffen wordt. We zien graag nieuwe leden. Maar ook zónder lid te worden kun je actief een bijdrage leveren: door brieven te schrijven naar gemeenteraadsleden of hen aan te spreken of gewoon, als er over het vliegveld gesproken wordt in de gemeenteraad, op de publieke tribune te gaan zitten. Daar moet je weliswaar je mond houden, maar dat je daar zit met zo veel mensen spreekt voldoende. Dat hebben we de eerste de beste keer dat we er met zestig(!) mensen zaten al gemerkt: met de blik op die tribune heeft de wethouder toegezegd weer contact op te nemen met de bewonersvertegenwoordigers.
Daarom, laat je zien, laat zien dat je problemen hebt, laat zien dat heel veel mensen die problemen hebben. Laat van je horen, ook door te zwijgen op die tribune. Over drie maanden moet RTHA zijn aanvraag indienen. We weten hoe die er uit zal zien. Daarom, kom in actie, want wie zwijgt krijgt herrie!”

Bron: Leven In Schiebroek, (Marijke van Seventer), November 2022