‘Geen enkel luchtvaartplan is in lijn met het akkoord van Parijs’

Het VN-plan om de klimaatimpact van luchtvaart te reduceren stelt weinig voor, schrijven TU-luchtvaartdeskundige Joris Melkert en collega’s in Nature Communications.

Ook wolkenvorming door vliegtuigen draagt bij aan klimaatverandering. (Foto: Fr. Daniel Ciucci / Unsplash).

De klimaatimpact van de luchtvaart moet beteugeld worden. De International Civil Aviation Organization (ICAO), de luchtvaartkoepel van de Verenigde Naties, laat daar geen misverstand over bestaan. In het akkoord dat de organisatie in 2016 opstelde in het kielzog van het klimaatakkoord van Parijs staat dat de hoeveelheid CO2 die wereldwijd door luchtvaart wordt uitgestoten vanaf 2020 niet verder mag toenemen. Daarvoor is een speciaal mechanisme in het leven geroepen genaamd CORSIA: Carbon Offsetting and Reduction Scheme for International Aviation.

Het is een slap compromis

“Toch is dat akkoord uit 2016 maar een slap compromis”, zegt luchtvaartdeskundige Joris Melkert van de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek. “We moeten minder gaan uitstoten, niet op gelijke tred verder.”

De luchtvaart helpt op deze manier niet om de opwarming van de aarde in het jaar 2100 tot 2 graden te beperken (laat staan de gewenste 1,5 graden), aldus Melkert. Deze week uit hij zijn zorgen daarover samen met Duitse, Britse en Zweedse collega’s in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Communications.

De onderzoekers rekenden in hun artikel ‘Evaluating the climate impact of aviation emission scenarios towards the Paris agreement including COVID-19 effects’ de impact door van CORSIA en van nog een hele trits andere plannen die de laatste jaren zijn geopperd om de klimaatopwarming te beperken. Ze hielden rekening met het opnieuw aantrekken van het luchtverkeer na de coronapandemie. Geen van de bestaande plannen is volgens het onderzoek in lijn met het akkoord van Parijs.

Dat heeft onder meer te maken met het feit dat de effecten van de luchtvaart op het klimaat met veel meer aspecten van doen hebben dan alleen koolstofdioxide. Zo zorgen vliegtuigen voor extra wolkenvorming, en de uitstoot van stikstofdioxide, zwaveldioxide en methaan. Allemaal zaken die klimaatopwarming in de hand werken en waar de ICAO, en denktanks die adviseren over luchtvaart en klimaat, onvoldoende rekening mee houden. Hoe sterk het effect van al die bijkomstige factoren is op het klimaat is nog onduidelijk. Maar dat is geen reden om ze dan maar terzijde te schuiven, stelt Melkert.

Ons artikel is een call to action

“Ons artikel is een call to action”, zegt Melkert. Volgens hem moet de luchtvaart veel meer methoden uit de kast trekken om de klimaatimpact te reduceren. “We kunnen het probleem echt wel oplossen, maar dan moeten we nu hard aan de slag gaan.” De onderzoekers noemen onder meer de noodzaak om meer in te zetten op de ontwikkeling van duurzame brandstoffen. “Maar het zou bijvoorbeeld ook helpen als toestellen minder snel vliegen, en lager”, vult de luchtvaartexpert aan. “Laag vliegende toestellen veroorzaken minder wolkenvorming.”

De Europese denktank ACARE (Advisory Council for Aviation Research and innovation in Europe) komt voor het eind van het jaar met een aangescherpt advies om de klimaatimpact te reduceren. In 2011 presenteerde deze denktank het rapport Flightpath 2050 Europe’s Vision for Aviation. Dit is volgens Melkert het meest geciteerde document in wetenschappelijke artikelen over luchtvaart en klimaatverandering. Het geldt als een benchmark. Toch gaan ook de scenario’s die daar in staan niet ver genoeg, aldus Melkert en zijn collega’s. “We hopen dat ACARE onze aanbevelingen ter harte neemt.”

Bron: TU Delf | delta.tudelft.nl , 9 juli 2021
Tomas van Dijk, Redacteur