Provincie Zuid HollandProvincie onderzoekt of er toekomst is voor Rotterdam The Hague Airport.

Het verliesgevende, maar sterk vervuilende vliegveld te midden van een woonwijk moet anders.

Provinciehuis Zuid Holland

Hierover is de provincie Zuid-Holland duidelijk. Om die reden gaat de provincie Zuid-Holland gaat een uitgebreid onderzoek uitvoeren naar de mogelijke toekomstscenario's voor Rotterdam The Hague Airport. In dit onderzoek worden verschillende opties bekeken, zoals het gebruik het terrein voor woningbouw, bedrijfsactiviteiten, recreatie en natuurgebied, of een combinatie daarvan. Daarnaast wordt ook de optie onderzocht om het vliegveld zelf te behouden, met aandacht voor verduurzaming van de luchtvaart en het toenemende gebruik van drones.
Het is duidelijk dat de provincie op zoek is naar beste invulling voor dit strategische gebied, waarbij verschillende alternatieven zorgvuldig worden onderzocht en afgewogen. Het uiteindelijke doel is om tot een gedegen besluit te komen over de toekomst van Rotterdam The Hague Airport en de bijbehorende ontwikkelingsmogelijkheden.

Verlieslijdend concept

De directie van de luchthaven heeft meerdere keren aangegeven dat zij verlieslijdend zijn en zien al decennialang de oplossing in toename van hun capaciteit. Nu na 60 jaar blijkt dat de groei alleen leidt tot meer overlast, meer vervuiling en een grotere bijdrage in de klimaatverandering, is dit geen optie meer. Het verdienmodel is thans verplaatst naar de parkeergelden op het parkeerterrein.

Alternatieve invulling

De meest voor de hand liggende optie is sluiting. Het gaat dan om onderzoek naar of het vliegveld gebruikt kan worden als woningbouwlocatie, als natuur- of recreatiegebied, als bedrijventerrein of een combinatie van het bovenstaande. De voordelen zijn legio: er komt ruimte vrij voor minimaal 10.000 woningen te midden van een groengebied; de uitstoot van zeer schadelijke stoffen neemt in een klap fors af, er wordt een substantiële bijdrage geleverd aan de klimaatdoelstellingen die Nederland moet halen en er keert rust in de lucht. Rotterdam wordt plots veel aantrekkelijker als vestigingsgebied dan met het vooruitzicht in de herrie en de stank te moeten wonen.

Werkgelegenheid

Ondanks langlopende claims vanuit de luchtvaartlobby dat er duizenden, soms wel 10.000 arbeidsplaatsen worden gecreëerd door de luchthaven, blijkt, volgens opgave van het vliegveld zelf, dat het nog geen 150 arbeidsplaatsen zijn. Dit argument om deze vervuiler te handhaven vervalt.

Economische groei

Het is ondenkbaar dat een verlieslijdend vliegveld voor economische groei in de regio zorgt. Omgekeerd: een krachtige economie steunt de wankelende vliegindustrie door miljarden aan fossiele subsidies.

Duurzaam vliegen?

Dit plan is al zo vaak benoemd. Het is de vlucht vooruit. Laten we vooropstellen: Rotterdam The Hague Airport heeft geen vliegtuigen en heeft geen brandstoffabriek. Het is hen wettelijk verboden om hun klanten te discrimineren op type vliegtuig dat wordt toegelaten, dus oude, vervuilende toestellen blijven gewoon komen en gaan. De luchthaven kan zelf verduurzamen aan de landzijde door bijvoorbeeld LED-lampen te gebruiken en een elektrische bus te laten rijden. Waar de echte vervuiling zich afspeelt, in de lucht, daar kunnen zij niets aan veranderen.
De overgang naar duurzamere luchtvaart brengt aanzienlijke economische uitdagingen met zich mee. Voor luchtvaartmaatschappijen is de overstap naar milieuvriendelijker brandstoffen en technologieën een kostbare investering, terwijl zij moeten concurreren in een zeer competitieve markt. Deze investeringen leiden tot hogere prijzen voor reizigers, wat de concurrentiepositie van de sector onder druk kan zetten. Daarnaast kampt de sector ook met fysieke beperkingen. De huidige infrastructuur en vliegtuigontwerpen zijn sterk afhankelijk van fossiele brandstoffen. Het vervangen van deze systemen door duurzamere alternatieven is een complex en tijdrovend proces, waarbij belangrijke technologische doorbraken nodig zijn. Bovendien alternatieve brandstoffen, zoals biobrandstoffen of batterijen, vaak een lagere energiedichtheid en opslagcapaciteit dan conventionele kerosine, wat een uitdaging vormt voor de luchtvaart. Deze economische en fysieke obstakels maken de verduurzaming van de luchtvaart tot een complexe opgave. Het zal vele decennia duren voordat de volledige vloot vliegtuigen verduurzaamd is. Dat effect wordt overigens tenietgedaan als het aantal vliegtuigen toeneemt.

Verduurzaming praktisch onhaalbaar

Luchtvaartspecialisten uit andere landen hebben al becijferd dat het verduurzamen van de luchtvaart een utopie is omdat het honderden miljarden dollars gaat kosten in aanpassing van de vloot. Ombouw van een regionaal vliegveld, waar Rotterdam The Hague Airport toe behoort, is al op 10 miljard dollar becijferd. Deze kosten zou door de industrie zelf gefinancierd moeten worden: de vervuiler betaalt.

Fantasie ontwerp voor pakket-drones

Drones als pakketbezorger financieel riskant, juridisch moeilijk realiseerbaar en grote bron van overlast.

Drones als alternatief?

Het commercieel inzetten van drones vanaf een vliegveld nabij een dicht bebouwd woongebied brengt verschillende economische bezwaren, overlast en fysieke beperkingen met zich mee:

Economische bezwaren:

  1. Hoge kosten voor vergunningen en ontheffingen: Commerciële drone-operaties vereisen vaak speciale vergunningen en ontheffingen, wat extra kosten met zich meebrengt [1].
  2. Verzekeringseisen: Er zijn verzekeringsverplichtingen voor commerciële drone-operaties, wat de operationele kosten verhoogt [1]. Opleidingskosten: Piloten moeten een opleiding volgen, wat een extra investering betekent [1].
  3. Beperkte vliegtijden: Beperkingen in vliegtijden (bijvoorbeeld alleen bij daglicht) kunnen de economische efficiëntie verminderen [1].
  4. Het is oneconomisch om een elektrisch rijdende bestelbus van een pakketdienst te vervangen door 100 afzonderlijke drone-vluchten om gelijk aantal pakketten te bezorgen.

Overlast:

  1. Geluidsoverlast: Drones kunnen aanzienlijke geluidsoverlast veroorzaken voor omwonenden, vooral in dichtbebouwde gebieden [3].
  2. Privacy zorgen: Het gebruik van drones met camera's in woongebieden kan leiden tot privacy bezwaren van bewoners [2].
  3. Visuele hinder: De aanwezigheid van vele drones in de lucht kan als visueel storend worden ervaren [3].
  4. Veiligheidszorgen: Bewoners kunnen zich onveilig voelen door de aanwezigheid van drones boven hun huizen en in hun omgeving [2].
  5. De overlast neemt toe door een elektrisch rijdende bestelbus van een pakketdienst te vervangen door 100 afzonderlijke drone-vluchten om gelijk aantal pakketten te bezorgen.

Fysieke beperkingen:

  1. Vlieghoogtebeperkingen: Commerciële vluchten zijn meestal beperkt tot een hoogte van 120 meter [1].
  2. Afstandsbeperkingen tot bebouwing: Er gelden strikte regels voor het vliegen boven en nabij gebouwen en mensen [1][4].
  3. Beperkt vliegbereik: Drones moeten binnen het zicht van de bestuurder blijven, wat het operationele bereik beperkt [4].
  4. Verboden zones: Vluchten zijn niet toegestaan in de buurt van vliegvelden of boven aaneengesloten bebouwing zonder speciale toestemming [4].
  5. Weersafhankelijkheid: Drones zijn gevoelig voor weersomstandigheden, wat de inzetbaarheid kan beperken [1].
  6. Luchtruimconcurrentie: In de nabijheid van een vliegveld kan er concurrentie zijn met ander luchtverkeer, wat de operationele flexibiliteit beperkt [4].

Deze factoren maken het commercieel inzetten van drones vanaf een vliegveld nabij een dicht bebouwd woongebied complex en uitdagend. Ook maatschappelijk gezien zijn hier veel vraagtekens bij te stellen. Het vereist zorgvuldige planning, naleving van strikte regelgeving en aandacht voor de zorgen van de lokale gemeenschap om succesvol en verantwoord te opereren.

Eerste helft van 2025

Gedeputeerde Staten van de provincie Zuid-Holland trekt ruim 200.000 euro uit om het onderzoek te laten doen. Het onderzoek naar de toekomst van het vliegveld is daarnaast een afspraak uit het coalitieakkoord van VVD, BBB, GroenLinks-PvdA en het CDA.
Bij de andere mogelijkheden worden er verschillende toekomstopties onderzocht, zoals het vliegveld inzetten voor woningbouw, natuur- of recreatievoorzieningen, bedrijvigheid of een combinatie daarvan. In de eerste helft van 2025 zal de Provincie Zuid-d meer dan 200.000 euro beschikbaar stellen om dit onderzoek uit te voeren. Dit onderzoek naar de toekomst van het vliegveld is ook een onderdeel van het coalitieakkoord tussen partijen VVD, BBB, GroenLinks-PvdA en CDA. Hier is de verduurzaming echter een cruciale aanvulling. Overigens pleitte de BBB al eerder voor opheffing en verplaatsing van dit vliegveld naar de Maasvlakte.

Nog een onderzoek

De minister van Infrastructuur en Waterstaat is momenteel ook een eigen onderzoek aan het uitvoeren naar het gebruik van het vliegveld. Een nieuwe 'luchthavenbesluit' - de toestemming voor het gebruik van het vliegveld - staat gepland voor de eerste helft van volgend jaar. Afhankelijk van het moment waarop dit luchthavenbesluit wordt genomen, kan worden besloten om informatie daaruit mee te nemen in het onderzoek, volgens Gedeputeerde Staten. Na het zomerreces zal er een debat plaatsvinden.
Na de zomervakantie zullen de Provinciale Statenleden zich buigen over de belangrijkste punten voor het onderzoek naar het al dan openhouden van de luchthaven. De conclusies van dit onderzoek zullen echter nog een hele tijd op zich laten wachten - pas eind 2025 zullen de bevindingen bekend worden.

Bron:

Gerelateerd:

Referenties

[1] Het gebruik van drones; Een verkennend onderzoek naar onbemande luchtvaartuigen
[2] DroneWatch.nl 
[3] Duizenden drones boven de stad willen we dat? 
[4] Whitepaper Drones binnen de gemeente 
[5] Rijksoverheid: Nieuwe regels drones